Je bent wat je eet, maar dan anders

Zo'n twee miljoen jaar geleden gebeurde er iets vreselijks. Een holbewoner (laten we hem Berry noemen) verveelde zich stierlijk en zat baldadig wat stenen op elkaar te gooien. Wist hij veel dat het vuurstenen waren en dat er net toevallig een hoopje verdord gras in de buurt lag dat door een opspattende vonk vlam vatte.

Rudi de holbewoner zou nooit weten dat hij de allereerste buurtbarbecue heeft georganiseerd.

Door het verwarmen en bereiden van vlees, groente, fruit en andere voedingsmiddelen hebben we niet zoveel tijd meer nodig om ons voedsel te verwerken en te verteren en bovendien kunnen we voedsel langer houdbaar maken. Maar een groot probleem is dat onze hersenen gingen groeien door een rijker voedselaanbod, waardoor we over voedsel gingen nadenken.

Verkeerde afslag.

Pandaberen

Een pandabeer denkt niet na over voedsel. Die eet gewoon z'n bamboe en niets anders. Pandaberen zijn knetterachterlijk en ik vermoed dat de pandabeer stopt wanneer hij verzadigd is. Hoewel dat mechanisme waarschijnlijk anders werkt omdat een pandabeer het concept verzadiging niet begrijpt. Laat staan het verschil tussen 'lekkere trek' en 'honger'. Een pandabeer twijfelt enerzijds ook niet wat hij die avond eens zal gaan eten. Aan de andere kant propt hij zichzelf ook niet vol.

Enfin, mensen denken dus na over hun eten en dat is een probleem. Want dat nadenken zorgt er voor dat we (semi-)rationele beslissingen maken met betrekking tot onze voedselconsumptie. We denken na over oorsprong, kwaliteit, prijs, inhoud en voedingswaarde maar zeker ook over de sociale en culturele impact die onze maaltijden hebben. Al was het alleen al op microniveau. Ons eten bepaalt wie we zijn, waar we vandaan komen, wat onze voorkeuren zijn, waar we waarde aan hechten en, misschien nog belangrijker, met wie we ons verbinden.

Eating defines us

In zijn boek The Omnivore's Dilemma schrijft Michael Pollan over hoe voeding ons definieert. Niet alleen de fysieke en chemische manier waarop koolhydraten, glucose en water worden gebruikt en omgezet naar onderdelen van ons lichaam is bepalend, maar ook wát we eten en de manier waarop is van invloed op wie en wat we zijn.

Ik vind dat een interessante gedachte. Een gedachte die ook meteen verklaart waarom het fenomeen food porn bestaat.

Food porn is volgens Anne E. McBride in 1977 door Alexander Cockburn (what's in a name?) als gastro-porn geïntroduceerd en beschrijft het fenomeen dat er onbetwiste paralellen zijn tussen pornografie en kookinstructies. Hij ziet vergelijkingen op het gebied van techniek (ontspannend), doel (opwinding), medium (beeld) en de achterliggende boodschap dat je hetgeen daar (op beeld) wordt klaargespeeld zelf niet kunt.

As with sex porn, we enjoy watching what we ourselves presumably cannot do.

Eten speelt zich af op het raakvlak van schaamte en genot (quote van good ol' Nigella Lawson). Er worden keukenspullen gebruikt die blinken, rinkelen en verleiden. En dat doet ook Jamie goed.

Maar naast die zogenaamde food porn zijn er die miljoenen mensen die Instagram volproppen met foto's van hun eigen voedsel. En de verklaring daarvoor is dat we onszelf uiten door middel van voedselfotografie. Het is dan ook lastig om te begrijpen dat mensen aversie hebben tegen het delen (van de foto's) van je eten. De mensen die er tegen zijn begrijpen misschien niet dat het een manier van jezelf uiten is, en geen obsessief gedrag of stoerdoenerij. Dan zou je namelijk ook kunnen betwijfelen of je de kleding die je nu draagt überhaupt zou moeten of willen dragen. Simpel gezegd komt het neer op een aversie tegen (menings)uiting.

The whole problem with the world is that fools and fanatics are always so certain of themselves, and wiser people so full of doubts.

Zei Bertrand Russell. Ik weet niet zeker of dit klopt.

En nu?

Wat je met het bovenstaande doet moet je zelf weten, maar het verklaart wellicht waarom je graag naar voedsel kijkt en het zelf graag deelt. Je denkt er over na. Zonder dat je het misschien zelf door hebt zijn die hashtags onder je foto nu precies de manier waarop je jezelf sociaal wilt indelen. Waar je wel bij wilt horen en waar niet.