Lindy en de duurzame aankopen

Kennen jullie Lindy? Het is niet een persoon maar een effect. Ik ken Lindy uit de boeken van Nassim Taleb, maar hij heeft het niet bedacht noch een naam gegeven. Maar dat maakt ook even niet uit. Het Lindy-effect stelt, kort gezegd, dat dingen die al lang bestaan een grote kans hebben om ook nog lang te blijven bestaan. Dingen die kort bestaan hebben daarentegen een grote kans ook nog maar kort te bestaan.

Nassim Taleb geeft vaak als voorbeeld boeken. Voor boeken die al lang bestaan (of, eigenlijk: lang worden gelezen) zal een goede reden zijn (bijvoorbeeld: het zijn goede boeken). Die boeken zullen volgens het Lindy-effect ook nog lang bestaan. De conclusie die daaruit volgt is dus dat je enigszins kunt voorspellen welke boeken nog lang populair zullen zijn (niet per se welke boeken goed zijn).

Taleb past Lindy ook toe op eten. Zijn dieet bestaat dan ook vooral uit eten dat al lang als zodanig wordt gezien en bij voorkeur niet uit nieuwe soorten voedingsmiddelen. In principe is dat een andere argumentatie om, en dat is mijn meest favoriete samenvatting, het standpunt van Michael Pollan te versterken:

Eet niet teveel, vooral plantaardig.

Ik gebruik Lindy als heuristiek voor veel dingen. Om te bepalen wat voedzaam en verstandig eten is en ook om boeken te kiezen. Die populaire top-zoveel boeken laat ik het liefste links liggen, maar ik ontkom er niet aan omdat ze natuurlijk populair zijn (en omdat ik graag met auteurs praat in m’n podcast en het is zo saai om tegen een vergaan lijk te praten—bovendien gaat het dan zo stinken in de studio).

Maar Lindy is ook toe te passen op technologie. Of eigenlijk: waarvoor technologie gebruikt wordt. De heuristiek is hier dan: vervangt of verbetert het iets dat al jaren (misschien eeuwen of miljoenen jaren) wordt gedaan of vervangt deze technologie iets nieuws, waarschijnlijk nét iets oudere technologie? Het is dus steeds minder de vraag welk probleem technologie oplost, maar juist of het bestaande, fundamentele, dingen in het leven verbetert.

Er is heel weinig technologie die dat doet.

Airpods Pro vervangen mijn regular old Airpods en mijn Bose QC35. De minimalist zou het hier warm van krijgen (weer een item minder op de stuff list), maar wat vervangt het nou echt? Het vervangt jezelf afsluiten van andere mensen (terwijl je tussen die andere mensen bent) om muziek te luisteren. Dat is een betrekkelijk nieuw fenomeen, dat mogelijk is sinds koptelefoons bestaan. Koptelefoons of, zoals niet-intellectuelen zeggen: oortjes, zijn ontwikkeld om een niet-bestaand probleem op te lossen. Airpods Pro zijn daarmee een incrementele verbetering van iets dat al nieuw was. Het is niet goed of slecht, maar Lindy kan voorspellen dat ze binnen afzienbare tijd worden vervangen door nét iets nieuwere technologie.

Één van mijn stokpaardjes van domme technologieën zijn smartwatches. Überhaupt zijn horloges pas gemeengoed geworden in de zeventiende eeuw, maar tijd werd pas belangrijk toen er treinen gingen rijden tussen plekken waar het wel handig was als dezelfde tijd werd gehanteerd (zo’n 200 jaar geleden). Maar echt helemaal nooit is het common practice geworden voor Bas en Angela de Jong uit Hoevelaken om hun stappen te tellen en hartslag te meten. Dat is gewoon per ongeluk in een sprint gekomen toen iemand z’n baviaan had meegenomen naar kantoor. Dat kan niet anders. En nu is er dus iteratie na iteratie van zogenaamd superhandige technologie die je stappen telt en je hartslag meet. Maar met welk doel? Er is later pas bedacht dat dat goed is om in beweging te komen. Of dat je aan een verhoogde hartslag op een scherm kunt zien dat je ziek gaat worden. Maar dat is hetzelfde als vogels een college geven over vliegen en dan zeggen dat ze door dat college kunnen vliegen. Als een stappenteller met een arbitrair doel van 10.000 stappen je moet vertellen dat je moet bewegen, dan ben je gestopt met mens zijn.

En niemand heeft het ooit nodig gehad om zeer frequent zeer irrelevante korte tekstberichten van verschillende contacten te ontvangen op z’n pols.

Lindy is een goede raadgever als je na wilt denken over het nut en de noodzaak van technologie. Want vaak is het gewoon zoals Theo Maassen al in 1995 (zie hier ook Lindy) zei:

Computers lossen alleen maar problemen op die er niet waren geweest zonder dat apparaat.

Maar het hoeft allemaal niet zo cynisch hoor. Het is best tof dat je met de Uber-app een taxi kunt bestellen in plaats van er na jaren achter komen dan de tekst ‘7X7’ op het dak van een Amsterdamse taxi eigenlijk het telefoonnummer van de taxicentrale (020-7777777) betekent en je vervolgens bij een enorm stuk chagrijn in de auto zit waar je alleen met cash kunt betalen (maar wel jammer dat Uber zo’n kutbedrijf is). Het is ook nice dat je geen stratenboek meer in je auto hoeft te hebben of naar 0800-9292 hoeft te bellen voor je reisplanning (maar wel jammer dat Google Maps en alle andere kaartenapps al je data voor altijd opslaan). En het is ook tof dat je geen fotorolletjes meer hoeft te ontwikkelen en je gewoon foto’s kunt maken wanneer je wilt (maar wel jammer dat alle foto’s voor altijd worden bewaard, dat er geen drempel meer is om ze te maken en je iCloud vol met bagger staat).

Lindy zou dus best één van je beste vriendinnen kunnen zijn.

Als het al lang meegaat, gaat het waarschijnlijk ook nog lang mee. En zo helpt Lindy bepalen wat belangrijk is in je leven. Dat kunnen personen, spullen, technologie, waarden en zelfs gebouwen zijn. Het is niet een conservatief systeem, maar een systeem om de fundamenten in je leven te leren kennen. En dat is goed voor je integriteit.

Behalve als je altijd al een racist bent. Dan moet je veranderen.