Linkse rakkers

Op 3 september 1967 wisselde Zweden de rijrichting in het verkeer van links naar rechts. Deze dag, die Högertrafikomläggningen (vrij vertaald: rechts-verkeer-reorganisatie) of Dagen H werd genoemd, werd een grote teringzooi. Kijk maar naar deze foto:

Dit is echter helemaal niet waar. Deze foto was een kleine uitzondering en het was daar ook niet echt onveilig, maar vooral chaotisch. Het werd op die dag juist veiliger op de weg, omdat de meeste voertuigen toch al het stuur aan de linkerkant hadden. Scheelde weer flink wat kopduels op hoge snelheid.

Die beruchte foto van Dagen H was dus slechts een momentopname. Het was het precieze moment waarop het (even) (nog) niet (helemaal) duidelijk was wat de regel nou precies was. De foto is een beetje te vergelijken met slechte wifi: dat is vervelender dan wél wifi maar het is ook vervelender dan géén wifi. Onduidelijkheid schept chaos en irritatie.

In Nederland kan niemand behalve je moeder zich meer herinneren wanneer we rechts gingen rijden want dat is sinds 1835 wettelijk vastgelegd. Overigens toont onderzoek aan dat links rijden doorgaans veiliger is, vanwege de dominantie van dominante rechterogen onder de bevolking, waardoor tegemoetkomend verkeer beter wordt opgemerkt bij linksrijders dan bij rechtsrijders. Maar goed, het verschil is klein en links of rechts rijden werken beide betrekkelijk goed omdat iedereen meedoet met de regels.

In Nederland hebben hardlopers een vrijstellingsamulet voor verkeersregels. Zij lopen zonder uitzondering aan de linkerkant in hun glimmende dri-fit uniformpjes. ‘Dan zien wij het tegemoetkomende verkeer’ luidt hun argument. Dat is een zeer goed argument, maar dat is het argument van alle spookrijders. Je kunt niet een nieuwe regel bedenken omdat dat alleen voor jezelf handiger is. Zo werken regels niet. Als voetballer mag je de bal niet met de handen pakken, ook niet als dat handiger is voor jou. Je mag niet extra geld uit de pot pakken bij Monopoly omdat je dan beter betalingen kunt doen.

Deze linkse hardlopers zijn waarschijnlijk dezelfde mensen die in de auto opeens op de rem trappen en, op plekken waar dat helemaal niet handig is voor de rest van de wereld, met een stoetje andere automobilisten in hun rug, plotseling overstekende mensen voorrang gaan zitten geven. Mensen die de regels volgen behalve soms zijn een gevaar. Niemand stapt in bij een piloot die bij 5% van de vluchten neerstort.

Wat gebeurt er eigenlijk als de hardloper links loopt en er werkelijk verkeer tegemoetkomt? Moet het tegemoetkomende verkeer dan uitwijken zodat de hardloper stijf links kan blijven lopen? Of rot de spookhardloper dan wel een keer opzij naar de kant van de weg die we met z'n allen hebben afgesproken?

Neen is het antwoord. Ik heb eens bij wijze van experiment een hardloper aangefietst om antwoord te krijgen op mijn vraag. Die hardloper werd boos. Of ik niet kon uitkijken. Ja dat kán ik zeker, maar ik rij liever een spookhardloper aan. Want als ik opzij moet voor die hardloper die links loopt, dan moet ik dus uitwijken en misschien word ík dan juist geschept door een voertuig dat mij weer wil inhalen. En dat voortuig kon die hardloper dan juist weer goed zien aankomen. Kortom: de hardloper was al een lul met eigen regels, maar bij tegemoetkomend verkeer een extra grote lul.

Overigens vindt Veilig Verkeer Nederland (de organisatie die zich inzet voor de verkeersveiligheid) dat je als voetganger (en dat is die performance art van The Walking Dead maar dan in een Sauconypakje ook) een trottoir moet kiezen. Is dat niet aanwezig, neem dan het fietspad. Is er geen fietspad aanwezig, rot dan op in de berm.

Kortom, ik heb weer eens gelijk en de hardlopers niet.