Mediteren kun je leren

Je telt tegenwoordig niet meer mee als je ’s ochtends lekker in je bed blijft liggen ruften tot je zin hebt om eruit te gaan. Nee, je moet het liefst eerder opstaan dan je naar bed ging, een koude douche nemen alsof je in 1974 op een Bulgaarse natuurcamping staat, (nog steeds) citroenwater drinken, in je dankboek schrijven, je doelen opschrijven, stretches doen, krachttraining doen en mediteren.

Pas daarna, alleen daarna, zul je alle successen behalen die je wilt behalen.

Dit is natuurlijk een beetje overdreven, maar zo’n soort ‘ideale ochtend’ komt in meer of mindere mate voor in ieder zelfhulpboek. En dat terwijl in je bed blijven liggen meuren (leve de luiheid), warm douchen (leve de beschaving), ontbijten met Mars Icecream Salted Caramel (leve de combinatie zoet/vet/koud/zout) en ongewassen rondlopen in je huis (leve de vrijheid) eigenlijk het allerfijnste zijn. En waarom moet je eigenlijk mediteren?

Ik zal je vertellen waarom, lieve lezer.

Laten we voorop stellen dat je natuurlijk helemaal niet móét mediteren. Ik wil je niet opleggen om te mediteren. En meditatie is helemaal ook geen vereiste voor een prachtig en gelukkig leven of een fantastische ochtend vol kalme windjes die naar lavendel ruiken. Volgens mij is ieder leven soms kut en soms mooi en heb je, net als hoe rijke mensen arme mensen nodig hebben om rijk te zijn, kutmomenten nodig om leuke momenten te ervaren. Maar goed, nu moet ik even richting de kern van het verhaal breien, want u heeft wel meer te doen vandaag.

En daar ligt dus de kern van het verhaal. Meditatie is fijn omdat ‘de hele tijd dingen te doen hebben’ nergens op slaat. En daar kun je tijdens meditatie heel goed achterkomen.

Volgens een zekere filosoof bestaat het leven slechts uit een serie afleidingen van de dood tot de dood, maar volgens mij zijn er twee opties: er is inderdaad afleiding, maar soms is er ook focus. Dit zijn de enige twee opties en ze bewegen van elkaar af. Als je het pad van afleiding volgt, resulteert dat (uiteindelijk) in angst (het Engelse anxiety vind ik een beter woord) en het pad van focus brengt je (ook uiteindelijk) bij gelukzaligheid (het Engelse bliss is een leuker woord). De basis van het leven is verveling en je kunt twee kanten op. Zo dus:

Angst ← Afleiding ← Verveling → Focus → Gelukzaligheid

Zie je? Als het in zo’n rijtje staat, lijkt het al een stuk toffer (en echter). En aangezien je hier niet lang over nadenkt en snel verder leest, neem je ook maar voor kennisgeving aan dat het de enige twee opties zijn. Grote kans dat dit als screenshot in een Instagramstory belandt.

Meditatie is een manier om jezelf te behoeden voor afleiding. Want afleiding is op korte termijn wel leuk (een gemakkelijk voorbeeld is een Netflixserie die precies zo gemaakt is dat je je er druk om gaat maken en over gaat tweeten of een Instagramfeed met memes die de moeite van het delen waard zijn), maar op lange termijn niet. Het maakt dan hier niet direct uit of je er wel of niet wat aan hebt (over transacties kun je hier meer lezen) want niet alles in het leven moet wat opleveren, maar het is toch wel tof om te kunnen (leren) focussen, niet afhankelijk te zijn van iets anders voor je gelukzaligheidsgevoel én mentaal te kunnen opklaren.

Oke, dat zijn toch dingen die je aan meditatie hebt, maar we gaan nu verder met via negativa.

Ik weet namelijk niet zo goed hoe mediteren werkt. Maar volgens mij zijn er ook niet zoveel regels. Voor mij is een aantal dingen hetzelfde als mediteren. Dat zijn, in willekeurige volgorde, uit het raam kijken, onder een warme douche staan, hardlopen, gemasseerd worden, in de golven zwemmen, wandelen, op het gras liggen en naar boven kijken en met een warm drankje onder m’n neus naar linksboven kijken. De overeenkomsten tussen al deze activiteiten is dat het niet echt activiteiten zijn. Ze komen goed in de buurt van nietsdoen. Althans, als je tenminste niet met je GoPro in de golven staat, niet je Twitterfeed bekijkt terwijl je je cappuccino drinkt en niet naar een podcast luistert als je wandelt, ligt of zit.

Het gaat erom dat je niets doet.

En dat nietsdoen is dus meditatie. Dat zorgt ervoor dat je niet de ene kant opgaat (die van afleiding) en daardoor automatisch de andere kant op gaat (van focus). Daarom heb je geen argument nodig vóór meditatie. Je hebt alleen argumenten nodig om al het andere niet te doen. Alleen is dat nogal lastig om te internaliseren.

Dus daarom toch wat argumenten.

Niets doen is fijn omdat je zo je hoofd in kan kruipen, sluimerende vraagstukken kunt oplossen, kunt nadenken, ideeën kunt bedenken, kunt dromen en de tijd kunt vergeten. En als je vaak niets doet, dan word je daar beter in en gaat het gemakkelijker.

Je hoeft niet iedere ochtend te mediteren. Zeker niet omdat iemand met wie jij geen zak te maken hebt het zegt. Je hoeft ook niet te mediteren wanneer je je gestresst voelt. Je hoeft eigenlijk helemaal niets.

Maar het is misschien handig om te weten dat helemaal niets doen goed is omdat het goed is.