Tussenboekjes

Ik kom best vaak op plekken waar je een grote kans maakt om een Klaas Boomsma tegen te komen. Een voorbeeld van zo’n plek is De Vondelgym. Er zijn drie van die gyms in Amsterdam, dus dat deelt de kans alweer in drieën, maar toch: Klaas is er ooit gesignaleerd. Er is melding gemaakt van zijn voorkomen in de Vondelgym.

Heel soms fiets ik door het Oosterpark en ik weet dat hij zich daar, ten minste in het verleden, heeft opgehouden. Ik was er namelijk zelf bij tijdens een paar vroege hardloopsessies. Echt zo’n typische plek om een Klaas Boomsma tegen te komen.

Maar ik kóm hem dus nooit tegen. En dat terwijl het een niet doorsnee verschijning is. Ik heb bijvoorbeeld een niet zo’n goede maar toch vriend waarvan er alleen al in Amsterdam een paar tientallen kopieën zijn: VanMoofje en knotje plus van die degelijke tattoos, die ik bijna elke dag tegenkom. Maar Klaas dus niet. En hij houdt ook nog van rennen, veel rennen. Dus hij is op veel plekken. Op meer plekken dan mensen die niet rennen. Maar op die plekken is hij dan ook weer veel korter. Ik weet niet wat slimmer is. Ik snap dat ook nooit als het regent. Word je nou natter als je keihard fietst? Of juist droger omdat je minder tijd in de regen doorbrengt?

Moeilijk.

Vandaag kwam ik juist opeens een Klaas Boomsma tegen op een plek waar ik hem absoluut niet verwachtte: op een fietsforensenstraat in het centrum van Amsterdam. Hij kwam van links en ik moest rechtdoor. Dan tref je elkaar. Beiden precies zonder elektrische fiets. Dat schiep alvast een band.

Later vertelde ik op mijn werk aan een collega, die de podcast van Klaas luistert, dat ik een Klaas Boomsma tegen was gekomen. Op zijn beurt vroeg die collega mij om tegen Klaas te zeggen dat hij met veel plezier naar de podcast van Klaas luistert. Maar ik kom dus echt zeer sporadisch een Klaas Boomsma tegen. De boodschap zal waarschijnlijk met aanzienlijke vertraging aankomen. Zijn er dan nog wel podcasts?

De collega vroeg ook of ‘dat boekje van hem’ de moeite waard was. Ik beaamde dat, want Klaas kan goed schrijven en zijn verhaal en het onderwerp (maar ook de plekken waar grote delen van het verhaal zich afspelen) zijn boeiend. Dus ik zei ‘ja, dat is het’.

‘Mooi,’ riep die collega, ‘want dat lijkt me wel een mooi tussenboekje’.

Een tussenboekje, dacht ik. Dat is een mooie term om even bij stil te staan na 36 jaar een deelnemer aan het Nederlandse taalverkeer te zijn geweest.

Want ik snapte direct wat de collega bedoelde, zonder dat ik ooit in een boekhandel naar de kast met tussenboekjes was gelopen om er een selectie uit te maken. Er is geen categorie op bol.com die tussenboekjes heet (er is überhaupt geen resultaat als je zoekt op tussenboekjes) en er is nog nooit ergens op een achterflap van een boek verteld dat dit nou echt een ideaal tussenboekje is. Maar er zijn wel vét veel boeken die een tussenboekje zijn.

Een tussenboekje is volgens mij een boek dat je leest na en voor wat zwaardere kost dat juist wat langer duurt. Wat langer duurt om te lezen of om te verwerken. Een tussenboekje heb je zo uit of het bestaat uit een simpel idee. Iets om het brein ergens aan te herinneren of te helpen een knoop te ontrafelen. Een tussenboekje is een stapel bladzijden waarna je denkt ‘ik heb nul aantekeningen gemaakt maar het is wel goed dat ik het heb gelezen’.

Ik hou van tussenboekjes. Het is volgens mij ook helemaal niet beschamend om als auteur tussenboekjes te maken. Sterker nog: ik denk dat het juist knap is om een tussenboekje te maken. Dat het blijkbaar zó goed geschreven is dat de lezer er wat van opsteekt, maar het niet hoeft te verteren en te verwerken. Als je boek in de categorie tussenboekje past, dan heb je geen reviews meer nodig.

Maar vergeet nu niet dat het tussenboekje waarde ontleent aan zijn positie. Juist voor en na moeilijkere boeken. Zoals het leven ook niet alleen maar simpel en fijn kan zijn, kan het lezen van boeken dat ook niet zijn. Je moet ergens doorheen ploegen juist zodát je de tussenboekjes kunt waarderen. En omdát je een tussenboekje hebt gelezen, ben je nu weer klaar voor een draak van een papierwerk, maar wel met het juiste resultaat.

Als je alleen maar tussenboekjes leest, weet je niet waar ik het over heb.

Lang verhaal kort, het boek van Klaas is een tussenboekje.