Waarom vliegtickets zo goedkoop (kunnen) zijn

Ik las op volkskrant.nl een artikel van Bart de Koning die vond dat vliegtickets goedkoper worden door overheidssubsidies en belastingvoordelen en hij heeft gedeeltelijk gelijk maar dat gedeelte is wel heel erg klein. Misschien was z'n deadline wel krap en deed hij niet zo veel onderzoek. Of wist de redacteur van de Volkskrant het ook niet. Kan gebeuren.

De brandstof voor vliegtuigen, kerosine, wordt inderdaad niet belast en is daarom goedkoper dan brandstof die we in auto's pleuren. En ja, Schiphol is een soort van eigendom van de staat (maar niet helemaal) en als Schiphol subsidies geeft aan luchtvaartmaatschappijen om nieuwe bestemmingen toe te voegen, dan is dat misschien een klein beetje een soort van overheidssteun en zowel luchtvaartmaatschappijen uit het Midden-Oosten als uit de US als de rest van de wereld krijgen overheidssubisdies maar laten we niet overdrijven.

Brandstof is maar een klein gedeelte van de kosten van airlines.

Vliegtickets worden goedkoper vanwege heel veel andere redenen. Maar ook weer niet altijd.

Want je moet wel weten wat je met elkaar vergelijkt.

Toen ik laatst naar Zwolle wilde met de trein, kon ik kiezen uit een sprinter en een intercity. Allebei van de NS. Allebei even duur. Ik had geen andere keuze. Daarom zijn treintickets ook niet echt goedkoop. Sterker nog: ze zijn best duur. Op het spoor is er niet zoveel concurrentie. En dan kan de NS gewoon zelf bepalen wat voor prijs ze vragen. En ook iedereen maar laten accepteren dat je 'studentenreisproduct ophalen' een activiteit is die iedereen in z'n leven zonder morren doet.

In de lucht is er wél veel concurrentie en dat is fijn voor reizigers. Want dan zijn er lage prijzen en snelle innovatie.

En er is niet alleen concurrentie op routes tussen luchtvaartmaatschappijen, maar ook op vergelijkbare bestemmingen. Als ik bijvoorbeeld naar Portugal wil, wil ik misschien ook wel naar Spanje of naar Griekenland. Want ik ben een Nederlander en ik wil lekker dichtbij een week lang met m'n welvaartsbuik in de zon liggen. En gyros vreten. Of paella. Is toch allemaal hetzelfde?

Die luchtvaartmaatschappijen hebben onlangs ontdekt dat mensen selecteren op prijs. En de rest niet zo boeiend vinden (tijdens het aankoopproces althans). Dus dan kan KLM weliswaar gewoon fatsoenlijk voedsel aan boord hebben (bij de prijs inbegrepen) en je bagage gratis inchecken en meer beenruimte bieden en op fatsoenlijke tijden vliegen en gezellige (allemaal dezelfde) 40-jarige blonde stewardessen van 178 centimeter in dienst hebben die zichzelf 'purser' noemen zonder dat iemand ooit weet wat dat betekent, als ticketspeurders lijken we maar naar één ding te kijken: prijs.

Daarom vinden luchtvaartmaatschappijen het sinds een jaar of tien een mooie sport om zo hard mogelijk te concurreren op prijs en dan de extra's tegen betaling aan te bieden.

Ryanair spant natuurlijk de kroon met haar boete op het niet printen van je boarding pass (lol), maar ook KLM vraagt tegenwoordig geld om een koffer in te checken (maar dat wil je natuurlijk toch niet) of een exit-seatje.

Dat betalen voor extra's (beenruimte, eten, incheckbagage, etc.) heet met een fantastisch woord 'calculated misery' en aangezien we alleen maar kijken naar prijzen, hebben we het er graag voor over. Tot we het ticket geboekt hebben en dan grif betalen voor al die extra's.

Dus dat vliegticket is misschien goedkoper, maar ook niet meer hetzelfde vliegticket.

Maar vliegticketprijzen zijn niet alleen lager omdat het product 'vliegticket' verder en verder wordt uitgekleed, luchtvaartmaatschappijen zijn ook gewoon veel efficiënter geworden. Ze moeten wel, want iedereen doet het.

Hun vliegtuigen zijn nieuwer en zuiniger, vaak van hetzelfde type zodat personeel niet zoveel opleiding nodig heeft, inchecken gaat lekker online, beenruimte wordt steeds iets minder en een vliegveld in een gaar Duits weiland met lage gebruikskosten is plotseling voor iedereen een prima overweging (want we vergeten even dat je midden in de nacht in je te kleine auto naar dat vliegveld moet rijden en parkeergeld en benzine moet betalen).

Dus tickets worden goedkoper omdat een vliegticket waardelozer wordt. Niet omdat er toevallig geen belasting zit op kerosine (wat overigens vrij debiel is maar ik durf te stellen dat de luchtvaart ons hierdoor sneller welvaart en kennis over de wereld heeft gebracht en dat is een hele andere discussie).

Die andere tickets, van normale maatschappijen, op normale tijdstippen, van gangbare luchthavens, met een wat ruimere stoel en een prima broodje ei (shout-out KLM) zijn een heel ander product geworden. Alleen hebben we dat niet zo goed door.

Ook díé vliegtickets zijn soms goedkoop, en heel soms extreem goedkoop. Dat komt door menselijke foutjes of gewoon omdat een bepaalde route in de aanbieding wordt gedaan. Of 101 andere redenen die helemaal niet zo geheim zijn.

Of omdat vliegtickets nu simpelweg zo'n product zijn waarbij er een klein gedeelte van het ticketaanbod voor weinig geld van de hand wordt gedaan (aan mensen die absoluut niet meer willen betalen) en de rest precies evenredig wordt verdeeld over mensen die precies zoveel betalen als ze willen betalen.

Je moet er alleen wel even achter komen hoe je die goedkope tickets kunt zoeken, vinden en boeken.

Maar gelukkig heb ik daar een boek over geschreven en een website vol met ticketdeals voor gemaakt.